Roman Ingarden biografia
Roman Ingarden, polski filozof i wykładowca na świat przyszedł 5 lutego 1893 roku w Krakowie. Jego rodzicami byli inżynier Roman Kajetan i nauczycielka Witosława z rodziny Radwańskich. Nasz bohater miał jeszcze dwie siostry – Marię oraz Jadwigę. Widząc jak zdolny jest Roman, jego rodzice szybko doszli do wniosku, że trzeba pielęgnować ten talent i pomóc synowi wybrać najodpowiedniejszą drogę. Początkowo postawili na jego talent muzyczny i zapisali go do lwowskiego Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego, gdzie Roman uczył się gry na skrzypcach. Nie zaniedbano oczywiście też ogólnej wiedzy, którą młody Ingarden przyswajał we lwowskim Gimnazjum. Ukończył je z wynikiem celującym, co otworzyło mu drzwi na najlepsze uczelnie. Początkowo wybrał studia matematyczne oraz filozoficzne na jednym z lwowskich uniwersytetów. Później, przeniósł się jednak do Niemiec i tam kontynuował studia w mieście akademickim – Getyndze. To właśnie tu zetkną się z fenomenologią, która kompletnie go zafascynowała i utwierdziła w przekonaniu, że to właśnie filozofia jest jego przeznaczeniem.
Studia w Niemczech Roman ukończył w 1916 roku, a następnie udał się do Fryburga Bryzgowijskiego, gdzie pisał, a następnie bronił swoją pracę doktorancką. Jako filozof zawsze skłaniał się ku fenomenologii, co nie oznacza że był wobec niej bezkrytyczny. Badał ją, wyciągała wnioski i nie bał się śmiałych stwierdzeń, które czasem różniły się od tych, prezentowanych przez innych, znanych filozofów. Wróćmy jednak jeszcze na chwilę do samej fenomenologii i omówmy w wielkim skrócie na czym ona polega. Otóż jest to pewien zamysł filozoficzny, który każe nam odrzucić teorie oraz założenia i spojrzeń na świat na podstawie tego, co namacalne, oczywiste i racjonalne. Nie mamy dumać czy zgadywać, a raczej lepiej przyjrzeć się temu, co jest istotą danego zjawiska.
Mając dwadzieścia sześć lat, Roman Ingarden poślubił Marię Pol, z zawodu okulistkę. Niespełna rok później, na świat przyszedł ich pierworodny syn – Stanisław. To właśnie mniej więcej w tym okresie, rodzina przeniosła się do Torunia, a Roman rozpoczął nauczanie matematyki w tamtejszym Gimnazjum. Jednocześnie pracował nad swoją rozprawą O pytaniach esencjalnych, którą udało mu się wydać w Niemczech. W 1925 roku Ingarden wraz z rodziną powrócił do Lwowa, gdzie przyjął posadę wykładowcy na uniwersytecie oraz nauczyciela w Gimnazjum. Przez kolejne lata, nasz bohater stawał się coraz popularniejszy, a jego poglądy odcisnęły trwały ślad w XX-wiecznej filozofii.
Kolejnym jego bardzo popularnym dziełem było to zatytułowane O dziele literackim, które powstawało podczas podróży do Niemiec oraz Francji. W 1933 roku, spełniło się jedno z największych marzeń filozofa – objął on katedrę Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, co pozwoliło mu skupić się na pracy akademickiej i poszerzaniu własnych horyzontów. Gdy w 1939 roku rozpoczęła się II wojna światowa, Ingarden przebywał głównie we Lwowie, gdzie brał udział w tajnym nauczaniu, jednocześnie pracując nad swoim dziełem Spór o istnienie świata.
W 1945 roku Roman Ingarden został profesorem kontraktowym, a następnie zwyczajnym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jednocześnie publikował on dzieła, które stworzył podczas wojny. Często wyjeżdżał też za granicę, między innymi do Włoch, Francji czy Holandii by uczestniczyć w różnych kongresach filozoficznych. Niestety jego działalność bardzo nie spodobała się stalinowskim władzom, które w końcu zakazały mu publikowania utworów traktujących o fenomenologii, a także wykładania na uniwersytecie. Ten przymusowy „urlop” trwał od 1950 do 1956 roku. Mimo wszystko, filozof nadal tworzył wyczekując momentu gdy znowu będzie mógł dzielić się swoimi przemyśleniami z innymi.
W 1956 roku Roman Ingarden powrócił na Uniwersytet Jagielloński. Początkowo wykładał na Katedrze Logiki, a jakiś czas później, objął Katedrę Filozofii. Jego wykłady odbywały się nie tylko w Polsce ale także w Stanach Zjednoczonych. Został czołowym członkiem Polskiej Akademii Nauk, której głównym założeniem statutowym było między innymi promowanie nauki oraz jej rozwój. Mając siedemdziesiąt lat, Roman Ingarden oficjalnie przeszedł na emeryturę, praktycznie nie zaprzestał jednak swojej działalności naukowej ani dydaktycznej. Od czasu do czasu prowadził bowiem wykłady na norweskim Uniwersytecie w Oslo i ciągle rozważał nad filozofią.
Roman Ingarden zmarł nagle 14 czerwca 1970 roku. Za przyczynę jego śmierci uznano niespodziewany wylew krwi do mózgu. Filozof pozostawił po sobie jednak dobytek, który jest bardzo ważny do dziś. Łącznie opublikował on 224 prace, które na przestrzeni lat przełożono na wiele języków. Do najważniejszych zalicza się: Szkice z filozofii literatury z 1947 roku, O dziele literackim z 1960 roku, O pytaniach esencjalnych z 1972 roku, Książeczka o człowieku z 1972 roku czy Spór o istnienie świata, dzieło tworzone od 1947 do 1974 roku.
Rok Romana Ingardena
W czwartek 19 grudnia Sejm RP przyjął uchwałę, która ustanawia rok 2020 rokiem Romana Ingardena. To właśnie 2020 roku przypada 50. rocznica śmierci jednego z najwybitniejszych polskich filozofów.
Roman Ingarden ciekawostki
- W maju 1922, a więc w wieku 29 lat, otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Przez wiele lat przyjaźnił się z Edytą Stein, która nieco ponad pół wieku po swojej męczeńskiej śmierci została uznana świętą. Co ciekawe, to właśnie głęboka wiara Stein poróżniła przyjaciół
- Roman Ingarden doczekał się trzech synów: Romana Stanisława, Jerzego oraz Janusza. Roman był fizykiem matematycznym specjalizującym się w optyce oraz termodynamice statycznej, Janusz natomiast był znanym polskim architektem
- Dzień przed wylewem, który doprowadził do jego śmierci, filozof był na pieszej wycieczce w górach
Więcej o imieniu Roman znajdziesz w poniższym linku:
